Ο ΜΙΚΡΟΠΟΔΑΡΟΣ/SMALLFOOT

Ο Μικροπόδαρος/Smallfoot

ΗΠΑ. 2018. Διάρκεια: 96΄. 

Βαθμολογία: 3.5/5

Ο Μίγκο, ένα νεαρό Γέτι, ζει ανέμελα σε μια απομονωμένη κορυφή των Ιμαλαϊων μαζί με τα υπόλοιπα Γέτι, ώσπου συναντά έναν άνθρωπο ή μικροπόδαρο στη γλώσσα των Γέτι. Αυτή η συνάντηση όμως δεν ήταν γραμμένη πουθενά στους ιερούς λίθους της κοινότητάς τους και αυτό προκαλεί μεγάλη αναστάτωση. Ο Μίγκο επιμένει για την ύπαρξη των μικροπόδαρων κι εξορίζεται από τον ηγέτη λιθοφύλακα της κοινότητας. Στο δρόμο για την εξορία έρχεται σε επαφή με τα νεαρά μέλη μιας υποκουλτούρας της κοινότητας των Γέτι που αναζητά την αλήθεια και αμφισβητεί τις "ιερές" και προαιώνιες παραδοχές της κοινωνίας τους που είναι γραμμένες σε λίθους. Το "μεγάλο κεφάλι" αυτής της αντιστασιακής ομάδας που ακολουθεί την επιστημονική γνώση και αμφισβητεί τους μύθους είναι η κόρη του λιθοφύλακα. Ο Μίγκο, μαζί με την παρέα του, ξεκινάει την περιπέτεια για την αποκάλυψη της αλήθειας, η οποία εμπεριέχει παρεξηγήσεις, έρωτες, ανακαλύψεις, κυνηγητά, καταστροφές, φιλίες, χορό και τραγούδι.

Το σενάριο γράφτηκε από τον πετυχημένο και έμπειρο Κάρεϊ Κερκπάτρικ («Πέρα Από το Φράχτη», «Οι Κότες το ’Σκασαν», «Γυρίστε τον Γαλαξία με Ωτοστόπ»), το οποίο αποδεικνύει ότι η βιομηχανία του κινηματογράφου δεν είναι ένα απολύτως ελεγχόμενο και ενιαίο ιδεολογικά πεδίο. Αντίθετα, είναι ένα πεδίο όπου αναπτύσσονται ανταγωνιστικοί λόγοι γύρω από την κοινωνική πραγματικότητα και τις διάφορες πτυχές της.

Συγκεκριμένα, η ταινία μιλάει για την αξία της αναζήτησης της γνώσης και ασκεί κριτική στο δογματισμό. Δεν υπάρχει ιερή γνώση ή αλήθεια που δεν συζητιέται και δεν αμφισβητείται. Τα πάντα εξετάζονται κριτικά και έτσι υπάρχει εξέλιξη. Η γνώση εμφανίζεται ως ενδεχομενική, όπως και οι ταυτότητες και οι κοινωνικοί σχηματισμοί. Με άλλα λόγια, η αφήγηση αφήνει να εννοηθεί ότι η πραγματικότητα είναι μια κατασκευή των ανθρώπων, ένα ιστορικό προϊόν των ανθρώπινων σχέσεων και ως εκ τούτου μπορεί να αλλάξει.

Η κοινωνία των Γέτι θεμελιώθηκε σε πανίσχυρους μύθους, όπως αποκάλυψε ο λιθοφύλακας, ο οποίος φοράει τη λιθορόμπα, προκειμένου να επιβιώσουν από τους επιθετικούς μικροπόδαρους. Η ταινία ασκεί έμμεσα κριτική στον δυτικό ιμπεριαλισμό και την αποικιοκρατία, καθώς η ιστορία των Γέτι θυμίζει την τραγική ιστορία των αυτοχθόνων ιθαγενών της Αμερικανικής ηπείρου. Η αντικειμενικοποίηση αυτών των μύθων είχε ως αποτέλεσμα τα Γέτι να αναδιπλωθούν, να απομονωθούν και να χάσουν την επαφή τους με τον υπόλοιπο κόσμο. Η ασφάλεια έγινε εμμονή, όπως και η υπεράσπιση των θεμέλιων μύθων των Γέτι, με συνέπεια να μετατραπεί η κοινότητά τους σε μια μεγάλη ρουτινιάρικη και χαρούμενη φυλακή. Χαρακτηριστική είναι η αναφορά από τους εναλλακτικούς νέους που ψάχνουν την αλήθεια στα "αυτιά της καταπίεσης", δηλαδή στο σύστημα παρακολούθησης που έχει αναπτύξει η κατεστημένη εξουσία των Γέτι, δηλαδή ο λιθοφύλακας (πολιτική εξουσία, δικαστική και νομοθετική) και ο όχι και τόσο έξυπνος γιος του, ο Θορπ, που μοιάζει με Βίκινγκ (εξού και το Θορπ που παραπέμπει στον Θορ) που ουσιαστικά είναι η αστυνομία.

Επιπλέον, τα νεαρά μέλη της κοινότητας των Γέτι που ψάχνουν την αλήθεια και αμφισβητούν τις κοινοτικές παραδοχές που έχουν πάρει τη μορφή αδιαμφισβήτητων αληθειών κατασκευάζονται από την εξουσία ως γραφικοί, τρελοί (οι τρελοί του χωριού) και περιθωριοποιούνται. Τους αποδίδεται μια στιγματιστική απαξιωτική ταυτότητα προκειμένου να ενσωματωθούν στην υπάρχουσα κοινωνική οργάνωση τοποθετούμενοι σε μια περιθωριακή κοινωνική θέση για να εξουδετερωθεί η ριζοσπαστική δυναμική τους. Στο τέλος όμως οι νέοι αμφισβητίες δικαιώνονται και τα Γέτι συνολικά συνειδητοποιούν ότι αν και είναι επίπονη η αλήθεια είναι προτιμότερη από το ψέμα. Αυτή η διαπίστωση τους ωθεί να κατέβουν από την απομονωμένη κορυφή όπου ζουν για να γνωριστούν και να συμφιλιωθούν με τους μικροπόδαρους.

Κεντρική έννοια λοιπόν της ταινίας είναι η αμφισβήτηση. Η συνεχής αμφισβήτηση της κατεστημένης τάξης πραγμάτων και των αληθειών/θεμελίων που τη στηρίζουν στη βάση της θεμελιωμένης γνώσης.

Σημαντική επίσης είναι η θεματική της  αναγνώρισης και αποδοχής της διαφορετικότητας. Συγκεκριμένα, η ταινία δείχνει τις παρεξηγήσεις και την εχθρότητα που απορρέει συχνά από την έλλειψη γνώσης και τα στερεότυπα. Η αφήγηση τονίζει τη σημασία των μεσολαβητών, δηλαδή ανθρώπων από διαφορετικές κοινότητες που παίζουν σημαντικό ρόλο στην επαφή και γνωριμία των διαφορετικών ή και εχθρικών κοινοτήτων. Βοηθούν στη δημιουργία κλίματος εμπιστοσύνης ανάμεσα στις διαφορετικές κοινότητες και στην άρση των αμυνών και στον περιορισμό της καχυποψίας. 

Άλλη μια σημαντική θεματική που συζητάει η ταινία είναι η λογική των σύγχρονων media και η αυξανόμενη τάση κατασκευή ψευδών ειδήσεων στο όνομα της αναγνωρισιμότητας και του κέρδους. Αυτό γίνεται εμφανές από τον πρωταγωνιστή μικροπόδαρο, τον Πέρσι Πάτερσον, ο οποίος είναι δημοσιογράφος σε πτωτική πορεία. Τα χρέη και η μη αναγνώριση τον ωθούν στην κατασκευή ψευδών ιστοριών προκειμένου να αποκτήσει τηλεθέαση και κέρδη με αποτέλεσμα να έχει χάσει την ακεραιότητά του, την οποία βρίσκει στην εξέλιξη της ιστορίας.

Η ταινία παρακολουθείται πολύ ευχάριστα κυρίως από τα παιδιά (5+), αλλά βλέπεται και από τους μεγάλους. Η μεταγλώττιση είναι εύστοχη, όπως και η μουσική με αποκορύφωμα τη διασκευή του Under Pressure.

Επιλεκτικές κριτικές και στοιχεία για την παραγωγή της ταινίας:

https://en.wikipedia.org/wiki/Smallfoot_(film)

https://www.imdb.com/title/tt6182908/

https://www.athinorama.gr/cinema/article/o_mikropodaros-2530812.html

https://www.talcmag.gr/paidikocinema/mikropodaros-smallfoot/