THE LEGO MOVIE
THE LEGO MOVIE
ΗΠΑ. 2014. Διάρκεια: 100΄.
Βαθμολογία: 4.5/5
Ο Έμετ, μια ανθρωπομορφική μινιατούρα Lego, είναι ένας συνηθισμένος εργάτης κατασκευών, ο οποίος μετά
από μια σειρά τυχαίων γεγονότων γίνεται ο ηγέτης της αντίστασης ενάντια στα καταστροφικά σχέδια ενός δικτάτορα,
προέδρου μιας πολυεθνικής εταιρείας που παράγει και ελέγχει τα πάντα- του Μεγιστάνα (president Business) ή Μοχθηρού. Ο επιχειρηματίας δικτάτορας σκοπεύει να ακινητοποιήσει οριστικά το
Lego-σύμπαν χρησιμοποιώντας το Kragle, μια πανίσχυρη κόλλα που έχει στην κατοχή του.
Το Lego movie είναι ένα εξαιρετικά πετυχημένο animation που φέρνει στη μεγάλη οθόνη το δημοφιλές σε όλο τον κόσμο παιχνίδι με τα συναρμολογούμενα τουβλάκια απο τη Δανία. Είναι μια πολιτική ταινία δράσης για παιδιά (5+) και μεγάλους. Το παράδοξο είναι ότι μια αντιεξουσιαστική παιδική ταινία γυρίστηκε από μεγάλο στούντιο των Η.Π.Α., ενώ διαφημίζει εκ των πραγμάτων μία πολυεθνική εταιρεία. Αυτό το γεγονός δημιουργεί ερωτηματικά για πώς εγκρίθηκε ένα τέτοιο σενάριο για παιδιά, ωστόσο δεν έχει μεγάλη σημασία να ψάξουμε απαντήσεις σε αυτά, αλλά να εστιάσουμε στο πολιτικό (με την ευρεία έννοια) περιεχόμενο του σεναρίου. Στη Lego-κοινωνία, όπου ζει ο πρωταγωνιστής Έμετ, κυριαρχεί η ομοιομορφία, η τάξη και ο ασφυκτικός κοινωνικός έλεγχος που ασκείται από τον Μεγιστάνα μέσω της αστυνομίας πάνω στους εργάτες και πολίτες, οι οποίοι όμως δεν μπορούν να συνειδητοποίησουν αυτή την εξουσία γιατί αποσπάται η προσοχή τους από διάφορες "διασκεδαστικές" τηλεοπτικές εκπομπές, τη ρουτίνα και μικροανέσεις της καθημερινότητας. Ο Μεγιστάνας κυρίως μέσω της τηλεόρασης έχει καταφέρει να δημιουργήσει μια ψεύτικη αίσθηση ασφάλειας στους πολίτες και εργάτες, οι οποίοι βάζουν απρόσκοπτα το ένα τουβλάκι πάνω στο άλλο, τραγουδώντας χαρούμενοι το pop κομμάτι «Everything is awesome» (https://www.youtube.com/watch?v=rHdqWkV0XoM).
Ο κινηματογραφικός πλαστικός κόσμος των Lego παραπέμπει στο σύγχρονο κόσμο της υπεκατανάλωσης, της προπαγάνδας, των μονοπωλίων, του ελέγχου της αστυνομίας και γενικότερα του κράτους και της πολιτικής από το επιχειρηματικό κεφάλαιο το οποίο θέλει να ελέγξει τα πάντα. Έτσι εξηγείται και το σατανικό σχέδιο του Μεγιστάνα να ακινητοποίησει τον Lego-μικρόκοσμο οριστικά και αμετάκλητα χρησιμοποιώντας την κόλλα Kragle. Αντίπαλος του Μεγιστάνα είναι ο σοφός και τυφλός προφήτης Βιτρούβιος, ο οποίος προβλέπει ότι μια μέρα θα έρθει ο Εκλεκτός που βρει το τουβλάκι της αντίστασης με το οποίο θα καταστρέψει το kragle και θα νικήσει τον Μεγιστάνα. Ο Εκλεκτός είναι ο Έμετ, ο οποίος όμως είναι ένας απλός εργάτης χωρίς ιδιαίτερες ικανότητες, όπως οι master builders που είναι ικανοί/ές να κατασκευάσουν διάφορες πραγματικότητες υλοποιώντας τις πρωτότυπες ιδέες τους. Τέτοιοι είναι ο Μπάτμαν, ο Σούπερμαν, ο Χαν Σόλο, ο Ντάμπλντορ, ο Γκάνταλφ και άλλοι γνωστοί (υπερ)ήρωες της pop δυτικής κουλτούρας.
Σύμφωνα με διάφορες κριτικές, η ταινία παραπέμπει σε μια πραγματικότητα Matrix στο πιο χαζοχαρούμενο, όπως λέει για παράδειγμα το περιοδικό Αθηνόραμα. Ωστόσο, θα διαφωνήσω. Η ταινία the Lego movie πολιτικά είναι πιο σύνθετη και ρεαλιστική από το Matrix, επιπλέον δεν είναι καθόλου χαζοχαρούμενη. Συγκεκριμένα, ο Έμετ βρίσκει τυχαία το Τουβλάκι της Αντίστασης και περνά παρά τη θέλησή του στην παρανομία. Γνωρίζει τη Ζόρικη, τη σύντροφο του Μπάτμαν (και τελικά σύντροφο του Έμετ με τις ευλογίες του Μπάτμαν), κι άλλους υπερήρωες, τον καλό μάγο Βιτρούβιο που προέβλεψε την έλευση του Εκλεκτού, προφητεία που θα αποδειχθεί όμως μια επινόηση του Βιτρούβιου, όπως ομολογεί ο ίδιος στον Έμετ λίγο πριν πεθάνει. Αυτή η αποκάλυψη έρχεται να διακωμωδήσει και να αποδομήσει τον ισχυρό μύθο γύρω από κάποιον εκλεκτό που έρχεται να αλλάξει τον ρου της ιστορίας. Εδώ ο "εκλεκτός" είναι ένας συνηθισμένος εργάτης, που δεν έχει κανένα ιδιαίτερο ταλέντο ή χάρισμα. Αυτό φανερώνεται με αστείο τρόπο όταν ο Βιτρούβιος, η Ζόρικη και ο Έμετ εισχωρούν στο μυαλό του τελευταίου για να δουν πώς σκέφτεται και τι εμπεριέχει. Αποδεικνύεται ότι είναι τελείως κενό, αυτό όμως αποδεικνύει ότι είναι ο κατάλληλος άνθρωπος για να ηγηθεί της επανάστασης, καθώς οι ταλαντούχοι master builders πρέπει να σβήσουν τις όποιες εγγραφές έχουν και να φτάσουν στο σημείο μηδέν, όπου ήδη βρίσκεται ο Έμετ.
Κομβική είναι η θεματική της αξίας συλλογικότητας έναντι της ατομικότητας, η οποία γίνεται ιδιαίτερα φανερή στη σκηνή που ο Έμετ μαζί με τη Ζόρικη και τον Βιτρούβιο επισκέπτονται την Ιδεοχώρα, ή αλλιώς τη χώρα της αναρχίας, όπου βρίσκονται οι master builders που εκστασιασμένοι υλοποιούν την πιο τρελή και περίεργη ιδέα που σκέφτονται. Ο Έμετ με την απλότητα και ταπεινότητά του καταφέρνει να τους πείσει να συνεργαστούν και να ενώσουν τις δυνάμεις τους ενάντια στον Μεγιστάνα. Με αυτό τον τρόπο τους δείχνει την αξία της συλλογικής δράσης και ότι η πραγματικότητα αλλάζει μόνο έτσι και όχι με ατομικές ενέργειες, όσο ευφάνταστες και αν είναι. Με αυτή την έννοια, το σενάριο είναι σαν ένα σοσιαλιστικό μανιφέστο για παιδιά. Στο τέλος μάλιστα η αξία της συλλογικότητας "παντρεύεται" με αυτή της ατομικής ιδιαιτερότητας κι ελευθερίας, αλλά από εδώ και στο εξής χωρίς οδηγίες χρήσης.
Ο πρωταγωνιστής έρχεται σε επαφή και με το υπέρτατο ον που βρίσκεται πίσω από όλα αυτά, το οποίο έχει τη μορφή ενός ανθρώπινου χεριού με σηκωμένο το μεσαίο δάκτυλο. Στην τελική ανατροπή της πλοκής φανερώνεται ότι αφενός το υπέρτατο ον δεν είναι άλλο από τον Άνθρωπο του Επάνω Πατώματος (κυριολεκτικά), αφετέρου οτιδήποτε εξελίσσεται στην οθόνη δεν είναι παρά μια κατασκευή ενός παιδιού και του πατέρα του, ο οποίος ουσιαστικά σκέφτεται σαν τον Μεγιστάνα, καθώς έχει εμμονή με την απόλυτη τάξη και πειθαρχία. Ο γιός του κινητοποιεί την πλοκή δημιουργώντας ρήγματα στο σχεδόν ακινητοποιημένο οικοδόμημα Lego του τελειομανή πατέρα του μέσω του Έμετ. Η πλοκή αναπτύσσεται γύρω από το δίπολο τάξη/πειθαρχία και ελευθερία, με την αφήγηση να τοποθετείται ιδεολογικά υπέρ της δεύτερης.
Εξαιρετικά ενδιαφέρουσα ταινία για παιδιά και μεγάλους, συνδυάζει διασκέδαση, δράση και πολιτική. Είναι η καλύτερη και πιο πολιτική ταινία της τριλογίας (έως τώρα) των Lego movies.
Ο κινηματογραφικός πλαστικός κόσμος των Lego παραπέμπει στο σύγχρονο κόσμο της υπεκατανάλωσης, της προπαγάνδας, των μονοπωλίων, του ελέγχου της αστυνομίας και γενικότερα του κράτους και της πολιτικής από το επιχειρηματικό κεφάλαιο το οποίο θέλει να ελέγξει τα πάντα. Έτσι εξηγείται και το σατανικό σχέδιο του Μεγιστάνα να ακινητοποίησει τον Lego-μικρόκοσμο οριστικά και αμετάκλητα χρησιμοποιώντας την κόλλα Kragle. Αντίπαλος του Μεγιστάνα είναι ο σοφός και τυφλός προφήτης Βιτρούβιος, ο οποίος προβλέπει ότι μια μέρα θα έρθει ο Εκλεκτός που βρει το τουβλάκι της αντίστασης με το οποίο θα καταστρέψει το kragle και θα νικήσει τον Μεγιστάνα. Ο Εκλεκτός είναι ο Έμετ, ο οποίος όμως είναι ένας απλός εργάτης χωρίς ιδιαίτερες ικανότητες, όπως οι master builders που είναι ικανοί/ές να κατασκευάσουν διάφορες πραγματικότητες υλοποιώντας τις πρωτότυπες ιδέες τους. Τέτοιοι είναι ο Μπάτμαν, ο Σούπερμαν, ο Χαν Σόλο, ο Ντάμπλντορ, ο Γκάνταλφ και άλλοι γνωστοί (υπερ)ήρωες της pop δυτικής κουλτούρας.
Σύμφωνα με διάφορες κριτικές, η ταινία παραπέμπει σε μια πραγματικότητα Matrix στο πιο χαζοχαρούμενο, όπως λέει για παράδειγμα το περιοδικό Αθηνόραμα. Ωστόσο, θα διαφωνήσω. Η ταινία the Lego movie πολιτικά είναι πιο σύνθετη και ρεαλιστική από το Matrix, επιπλέον δεν είναι καθόλου χαζοχαρούμενη. Συγκεκριμένα, ο Έμετ βρίσκει τυχαία το Τουβλάκι της Αντίστασης και περνά παρά τη θέλησή του στην παρανομία. Γνωρίζει τη Ζόρικη, τη σύντροφο του Μπάτμαν (και τελικά σύντροφο του Έμετ με τις ευλογίες του Μπάτμαν), κι άλλους υπερήρωες, τον καλό μάγο Βιτρούβιο που προέβλεψε την έλευση του Εκλεκτού, προφητεία που θα αποδειχθεί όμως μια επινόηση του Βιτρούβιου, όπως ομολογεί ο ίδιος στον Έμετ λίγο πριν πεθάνει. Αυτή η αποκάλυψη έρχεται να διακωμωδήσει και να αποδομήσει τον ισχυρό μύθο γύρω από κάποιον εκλεκτό που έρχεται να αλλάξει τον ρου της ιστορίας. Εδώ ο "εκλεκτός" είναι ένας συνηθισμένος εργάτης, που δεν έχει κανένα ιδιαίτερο ταλέντο ή χάρισμα. Αυτό φανερώνεται με αστείο τρόπο όταν ο Βιτρούβιος, η Ζόρικη και ο Έμετ εισχωρούν στο μυαλό του τελευταίου για να δουν πώς σκέφτεται και τι εμπεριέχει. Αποδεικνύεται ότι είναι τελείως κενό, αυτό όμως αποδεικνύει ότι είναι ο κατάλληλος άνθρωπος για να ηγηθεί της επανάστασης, καθώς οι ταλαντούχοι master builders πρέπει να σβήσουν τις όποιες εγγραφές έχουν και να φτάσουν στο σημείο μηδέν, όπου ήδη βρίσκεται ο Έμετ.
Κομβική είναι η θεματική της αξίας συλλογικότητας έναντι της ατομικότητας, η οποία γίνεται ιδιαίτερα φανερή στη σκηνή που ο Έμετ μαζί με τη Ζόρικη και τον Βιτρούβιο επισκέπτονται την Ιδεοχώρα, ή αλλιώς τη χώρα της αναρχίας, όπου βρίσκονται οι master builders που εκστασιασμένοι υλοποιούν την πιο τρελή και περίεργη ιδέα που σκέφτονται. Ο Έμετ με την απλότητα και ταπεινότητά του καταφέρνει να τους πείσει να συνεργαστούν και να ενώσουν τις δυνάμεις τους ενάντια στον Μεγιστάνα. Με αυτό τον τρόπο τους δείχνει την αξία της συλλογικής δράσης και ότι η πραγματικότητα αλλάζει μόνο έτσι και όχι με ατομικές ενέργειες, όσο ευφάνταστες και αν είναι. Με αυτή την έννοια, το σενάριο είναι σαν ένα σοσιαλιστικό μανιφέστο για παιδιά. Στο τέλος μάλιστα η αξία της συλλογικότητας "παντρεύεται" με αυτή της ατομικής ιδιαιτερότητας κι ελευθερίας, αλλά από εδώ και στο εξής χωρίς οδηγίες χρήσης.
Ο πρωταγωνιστής έρχεται σε επαφή και με το υπέρτατο ον που βρίσκεται πίσω από όλα αυτά, το οποίο έχει τη μορφή ενός ανθρώπινου χεριού με σηκωμένο το μεσαίο δάκτυλο. Στην τελική ανατροπή της πλοκής φανερώνεται ότι αφενός το υπέρτατο ον δεν είναι άλλο από τον Άνθρωπο του Επάνω Πατώματος (κυριολεκτικά), αφετέρου οτιδήποτε εξελίσσεται στην οθόνη δεν είναι παρά μια κατασκευή ενός παιδιού και του πατέρα του, ο οποίος ουσιαστικά σκέφτεται σαν τον Μεγιστάνα, καθώς έχει εμμονή με την απόλυτη τάξη και πειθαρχία. Ο γιός του κινητοποιεί την πλοκή δημιουργώντας ρήγματα στο σχεδόν ακινητοποιημένο οικοδόμημα Lego του τελειομανή πατέρα του μέσω του Έμετ. Η πλοκή αναπτύσσεται γύρω από το δίπολο τάξη/πειθαρχία και ελευθερία, με την αφήγηση να τοποθετείται ιδεολογικά υπέρ της δεύτερης.
Εξαιρετικά ενδιαφέρουσα ταινία για παιδιά και μεγάλους, συνδυάζει διασκέδαση, δράση και πολιτική. Είναι η καλύτερη και πιο πολιτική ταινία της τριλογίας (έως τώρα) των Lego movies.
Επιλεκτικές κριτικές και στοιχεία για την παραγωγή της ταινίας:
https://en.wikipedia.org/wiki/The_Lego_Movie
https://www.imdb.com/title/tt1490017/
https://www.athinorama.gr/cinema/movie/i_tainia_lego-10035447.html
https://www.athinorama.gr/cinema/article/tainia_lego_to_backstage_kai_oi_iroes_tou_animation_-_eispraktiko_fainomeno__-1003450.html
Comments
Post a Comment